Çocuklar dehşet saçtı: Gerçek-sanal birbirine karışıyor

Milliyet gazetesinden Cihat Aslan’ın haberi

Ankara’da 13 yaşındaki üç çocuk arasında oyundaki karakterin öldürülmesi yüzünden cinayete varan kavga yaşanınca, gözler yine tehlikeli dijital oyunlara çevrildi. Daha önce “Mavi Balina”, “Momo” gibi intihara sürükleyen oyunları da hatırlatan uzmanlar, pandemi döneminde çocukların bilgisayarla daha fazla vakit geçirdiklerini belirtti. Uzmanlar, “Çocuklar şiddetin çok yoğun olduğu oyunlar oynadıkça, gelişmekte olan beyin bundan ciddi anlamda etkilenir ve o saldırganlık zamanla davranış kalıbı haline gelir. Bir oyundaki karakter bir çocuk için neden bu kadar önemli oluyor? Çünkü 13 yaşındaki biri, ön ergenlik döneminde neyle özdeşleşiyorsa onun için önemli olan odur” dedi.

Ankara’da geçen hafta 8’inci sınıf öğrencisi E.Ö. evlerine misafir olarak gelen ikiz kardeşler E.D. ve Arda D. ile oyun yüzünden kavga etti. E.Ö. bıçakla sınıf arkadaşlarından Arda D.’yi önce bıçakladı, ardından çekiçle öldürdü. Diğer kardeş E.D.’yi ise yaraladı. E.Ö.’nün ikiz kardeşlerle bilgisayar oyununda yönettiği karakteri öldürdükleri için kavga ettiği öne sürüldü. Bu olayla yeniden gündeme gelen bilgisayar oyunlarına ilişkin tartışmalar sürerken, Malatya’dan da dün bir dehşet haberi daha geldi. 15 yaşındaki S.G. cep telefonu oyunu yüzünden tartıştığı kuzeni M.E.G.’yi bıçaklayarak ağır yaraladı.

Uzmanlar, pandemide evde zaman geçiren çocukların tehlikeli oyunlara daha fazla vakit verdiklerini belirterek Milliyet’e değerlendirmelerde bulundu.

‘Saldırganlık içeren oyun oynatılmamalı’

Prof. Dr. Nursu Çakın Memik (Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi): “İnternet her zaman güvensiz bir sokak gibi. Denetlenmesi gerekiyor. Pandemi döneminde çocuklar bilgisayar başında daha fazla bulunabilir ama bu denetimsiz olmalarını gerektirmiyor. Anne ve babalar oyunların yaş sınırına bakmalı. Saldırganlıkla ilgili oyunlar oynatılmamalı. Çocuklar  şiddetin yoğun olduğu oyunlar oynadıkça, gelişmekte olan beyin bundan etkilenir ve saldırganlık davranış kalıbı haline gelir. Bilgisayar da sokak gibi tekinsiz bir ortam gibi görülmeli. Erişkin olmamıza rağmen bir film izlediğimizde gerçekmiş gibi yaşıyor olabiliriz. Çocuklar bu duyguya daha fazla girer, gerçekle oyunu ayırt etmeyebilirler. Sevdiği birine zarar gibi algılayabilirler. Daha çok dürtüsel tepki verebilirler.”

Prof. Dr. Özgür Öner (Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı Eski Başkanı): “Öfke kontrolünde zorlananlar, kendileri için önemli olan herhangi bir nedenle karşısındakine zarar verebilir. Çocuk olması da fark etmez. Konunun oyundaki bir karakterle ilgili olması aslında 13 yaşındaki ön ergenlik dönemindeki çocuğun neyle özdeşleştiğiyle ilgili. Neye yatırım yapıp enerjisini vermişse, onun için önemli olan odur. Bir oyundaki karakterlerin geliştirilmesi çok uzun zaman alıyor. Ama temelde neye bağlandığınıza bağlı. Bu durumlarda 13-14 yaşında bir insanın başkasına kasten zarar vermesi için kendisine yapılan ciddi bir saldırı olduğunu düşünmesi lazım ki yapabilsin. Dolayısıyla önemli olan psikolojik yapı. Ve o yapıdaki kişinin kendisi için en önem verdiği kişilikle özdeşleşmesi.”

‘Aileler ciddi önlem almalı’

Prof. Dr. Levent Eraslan (Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Derneği Başkanı): “Pandemi döneminde dijital oyunların kullanımı da arttı. Bu durum çocuklar için büyük bir tehlikeye neden oluyor. Gelişim düzeyi uygun bireyler tarafından, ölçülü sürelerde ve ebeveyn kontrolünde oynanan oyunların birçok becerinin edinilmesi anlamında yararlı olacağı söylenebilir. Ancak kötü niyetli kişiler tarafından geliştirilen tehlikeli dijital oyunlar zarar veriyor. Oyun bağımlılığı ile mücadele etmek zorunda kalan çocukların şiddet içeren davranışlar sergilediği ve cinayete varan suçlar işlediği görülüyor. Tehlikenin bu denli büyüdüğü kabul edilerek anne-babaların, çocuklarının bağımlılığının önüne geçmek ve onları dijital oyunların tehlikelerinden korumak için ciddi önlem almaları gerekiyor.”

‘Kendimi Hitman gibi hissettim’

Rusya’da internetten kiralanan Abdulaziz Abdulazizov’un (20) polis müfettişi Evgenia Shishkina’yı öldürmesiyle ilgili dava sonuçlandı. Stajyer doktorken katil olan Abdulazizov, 14 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Abdulazizov’u, uyuşturucu satıcısı Yaroslav Sumbaev’in internette “karanlık ağ” üzerinden

4 bin 700 sterlinlik bitcoin (sanal para) ile kiraladığı belirtildi. Sumbaev kendisini soruşturduğu için Shishkina’yı öldürttü. Abdulazizov cinayeti işlerken kendisini “bilgisayar oyunu karakteri olan kiralık katil Hitman gibi hissettiğini” söyledi.