Felluce ve Merce...

Fikret Ertan, Amerikan emperyalizminin Afganistan'da, 2004 yılında Felluce'de gerçekleştirdiği insanlık dışı katliamın bir benzerine hazırlandığı bu günlerde konuyu köşesine taşıdı. Felluce ile ABD' ve müttefiklerinin yeni hedefi Helmand eyaletinin Merce şehri arasındaki benzerliğe değinen Ertan, yaşanabilecek vahşet tablolarını haber veriyor.

Fikret Ertan'ın yazısını iktibas ediyoruz:

Felluce ve Merce...

Fikret Ertan / Zaman

Irak'ın El Anbar eyaletindeki Felluce şehrinin Amerikan deniz piyade kuvvetlerinin 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana karşılaştığı en kanlı, en zor, en sert direnişe sahne olduğu söylenir. Hatta bu direniş zaman zaman 2. Dünya Savaşı'ndaki ünlü İvo Jima direnişi ile de kıyaslanır.

Sünni direnişin en güçlü olduğu Felluce'ye karşı 5 Kasım 2004 günü başlatılan operasyon yaklaşık 45 gün kadar sürmüştür. Operasyon 10 bin kadar deniz piyadesi ile 36. Kürt Peşmerge Taburu tarafından icra edilmiştir. Peşmerge Taburu'nun bu operasyondaki rolü de hiç unutulmamıştır.

Sonuçta operasyonda Felluce adeta yerle bir edilmiş, 1500 kadar direnişçi, sayısı belli olmayan sivil öldürülmüş, şehir harabeye dönmüştür. Deniz piyadelerinin zayiatı ise 100 kadar ölü ve 1000 kadar yaralı olarak ilan edilmiştir. Operasyonda her çeşit silah, hatta fosfor bombaları bile kullanılmıştır. Bu yüzden savaş suçları iddiaları dile getirilmiştir.

Bugün Felluce'den kısaca söz ettim; çünkü benzer bir operasyonun eli kulağında; ama bu defa mahal başka: Afganistan'ın Helmand eyaletindeki Merce ya da Marce şehri. Yaklaşık 85 bin nüfuslu bu şehir bugünlerde başlayacağı hem Amerika ve hem de NATO-ISAF tarafından günlerce önce ilan edilen ve adı da Müşterek olan büyük operasyonu endişeyle, korkuyla bekliyor.

Merce son üç yıldır Taliban kontrolünde bulunuyor. Müttefikler ve Afgan hükümetine göre, şehir Taliban'ın hem lojistik hem toplanma ve hem de mali destek aldığı ve mutlaka kontrolün ele geçirilmesi gereken bir şehir. Merce, Taliban'ın Afganistan'ın güneyindeki saldırılarına kaynaklık ediyor ve Taliban buradan hem başka bölgelere hem de Pakistan'a geçiş yapıyor. Ayrıca, Helmand Nehri Vadisi'ni de kontrol ediyor. Bu vadi afyon ekimi bakımından son derece önemli bir bölge. Amerika'nın 1950'li yıllarda gerçekleştirdiği kalkınma projesi çerçevesinden inşa ettiği çok sayıda su kanalını da bünyesinde barındırıyor. Bu kanallar bugün muhtemel operasyonu zora sokacak en büyük engeller olarak da görülüyorlar.

Operasyona Tuğgeneral Larry Nicholson komutasında 10 bin kadar deniz piyadesi ile Afgan ordu ve polis birlikleri de katılacak. Toplam saldırı gücünün yaklaşık 15 bin kadar olacağı söyleniyor.

Bu güç bugün-yarın dört koldan Merce'ye karşı saldırıya geçecek. Esasen bu hafta başından itibaren saldırı birlikleri geçiş ve kaçış yollarını tıkamaya da başlamışlardı. Uzun zamandır planlanan ve yapılacağı çoktandır ilan edilen bu saldırının amacı Merce'nin kontrolünü Taliban'dan geri almak ve sonra şehirde Afgan hükümet kontrol ve otoritesini tesis etmek ve şehir ve çevresinde kalkınma hamleleri başlatmak, kısacası şehre normal hayatı geri getirmek olarak özetlenebilir.

Bunlar yapıldığında Merce, çevresi ve Helmand Nehri Vadisi'nin güvenli bölge haline geleceği ve Taliban'ın bölgede bir daha tutunamayacağı, bunun başka bölgeler için de emsal teşkil edeceği hesapları yapılıyor.

Amerika, NATO-ISAF ve Afgan hükümetinin planları öyle. Taliban'ın hem saldırı ve hem de sonrası için planları ne, şüphesiz bilinmiyor. Saldırı başladığında Taliban geri çekilecek mi, yoksa savaşacak mı, bilinmiyor. Ancak, Merce'ye saldıranlar için burasını adeta cehenneme çevirecek hazırlıkları yaptığı da kesin. Bunların şüphesiz, saldıranların geçecekleri yollara, kanallara ve başka yerlere önceden yerleştirilen mayınlar, patlayıcılar, bubi tuzakları ve başka engeller olduğuna hiç şüphe yok. Bunlara ek olarak belki bilinmeyen başka engeller de koymuş olabilir.

Ayrıca sivillerin arasına karışarak çeşitli planlar da uygulayabilir. Zaten saldıranları en çok korkutan da bu; zira bu takdirde sivil kayıplar olabilir ve bu da saldıranları çok zorlayabilir.

Bugün Merce'de 1500-2000 arası Taliban milisi olduğu söyleniyor. Yani Felluce'deki Sünni milisler kadar. Merce'ye saldıran güç de Felluce kadar bir güç. Felluce'nin ele geçirilmesi 45 gün sürmüştü. Bakalım Merce ne kadar sürecek? Bu şüphesiz Taliban'ın şehirde kalıp savaşmasına bağlı. Geri çekilirlerse saldırı fazla sürmez; ama sonrası meçhul. Büyük ihtimalle Merce'yi bir daha kontrol edemezler.

Afgan Savaşı'nın en büyük, en önemli operasyon ya da muharebesi olmaya aday Merce'nin önemi işte bu kadar büyük.