Helal gıdada ortak standarda doğru

İslam Konferansı Teşkilatı bünyesindeki 52 ülkeden uzmanlar, Helal Gıda Standardı’nı belirlemek için çalışmalar yapıyor. Türkiye’den TSE ve TÜRKAK’ın katıldığı komitenin hazırladığı taslak üzerindeki tartışmalar Ekim’de İstanbul’da yapılacak toplantı ile son şeklini alacak.

Sınırlarötesi bağlayıcılığı yok

Standart, İslam ülkeleri arasında uygulanacak kurallar ve uygulamada birlik oluşturulmasını kolaylaştıracak.
İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) bünyesinde çalışmaları yürütülen “Helal Gıda Standardı”nın ana hatları belli oldu. Türkiye’de Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) sekretaryasını sürdürdüğü çalışma kapsamında, standardı, İKT bünyesinde 52 ülkeden uzmanların katıldığı Standart Hazırlama Komitesi hazırlıyor. Türkiye’den Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) koordinasyonunda Türk Satandardları Enstütüsü (TSE) ve TÜRKAK’ın katıldığı komitenin hazırladığı taslak, Nisan ayında Ankara’da yapılan toplantıda ele alındı. Ülkelerin itiraz ettiği noktalara göre yeniden düzenlenen standarda, Ekim’de İstanbul’da yapılacak toplantıda son şeklinin verilmesi öngörülüyor.

Uzmanlar grubunun hazırladığı standart, İKT’ye sunulacak. Hazırlanan metin “standart” olarak nitelendirilmesine karşın, bunun uluslararası geçerliliği olması için, standart hazırlama yetkisi olan bir kurum tarafından hazırlanması gerekiyor. Metin, İKT bünyesindeki Standart Teşkilatı’na yöneltilse ve bu teşkilat tarafından yayımlansa bile, bu teşkilatın uluslararası standart hazırlama konusunda akreditasyonu olmadığı için dünya ticareti açısından bağlayıcılığı olmadığı belirtiliyor. Ancak hazırlanan ve Ekim ayında son şeklinin verilmesi öngörülen standart taslağı, İslam ülkeleri arasında ticarette uygulanacak kuralların ortak bir zemine oturtulması, kurallarda uygulama birliği oluşturulması ve ticaretin kolaylaştırılması açısından önem taşıyor.

Firmaların talebine göre belirlenecek

Standardın oluşturulması, halen çok lokal düzeyde, her ülkenin kendi kriterlerini koyarak uyguladığı “helal gıda standardında” ortak kuralların getirilmesi açısından önemli. “Ortak doküman” niteliğindeki standart ile İslami kurallar konusunda ülkelerin farklı yorum ve uygulama yapmasının önlenmesi hedefleniyor. Standardın önemli bölümü hayvanların nasıl kesileceğine ayrılırken, helal sayılması için, balıklar hariç, tavuk dahil her bir hayvanın Allah’ın adı anılarak kesilmesi gerektiği yer alıyor. İKT Standart Uzmanlar Komitesi’nin hazırladığı standart uygun bulunursa, İKT tarafından üye ülkelere dağıtılacak. Bu milli bir standart olmayacağı için, uluslararası ticarette, alıcı ülkelerin, firmaların talebine göre satıcı firmalar tarafından uygulanacak.

BÜYÜKÖZER: KAMU ELİYLE HELAL SERTİFİKA SIKINTI DOĞURUR
İslam Konfeansı Teşkilatı (İKT)’nın Müslüman ülkeler arasında bir standarda kavuşturmaya çalıştığı “helal gıda” sertifikalandırması konusuyla ilgili Türkiye’de de uzun süreden beri çalışmalar yapılıyor.
Türkiye’de “helal sertifikası” veren tek kuruluş olan Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalandırma Araştırmaları Derneği (GİMDES), şimdiye kadar birçok firmaya sertifika verdi.

GİMDES 8 ŞİRKETE SERTİFİKA VERDİ
Her yıl İstanbul’da Uluslararası Helal Gıda Konferansı da düzenleyen GİMDES’in teşvikiyle Uşak’ta helal jelatin üretimi yapacak bir fabrika bile kuruluyor. İKT’nin çalışmalarını değerlendiren GİMDES Başkanı Hüseyin Kami Büyüközer, şu ana kadar 8 şirkete sertifika verdiklerini ve bu şirketlerin ihracatlarında büyüme olduğunu söyledi. Helal sertifikası alan firmaların iç satışlarını da artırdığını belirten Büyüközer, “Türkiye ve yurt dışında birçok konferanslar düzenledik. Daha önce yaptığımız çalışmalarla birçok şirkete ‘helal sertifikası’ verdik. Çalışmalarımızı bu yönde sürdürmeye devam edeceğiz” dedi.

ÖZEL SEKTÖR ELİYLE YAPILMALI
Sertifikalandırma çalışması için Tarım ve Köyişeri Bakanlığı ile de görüşmeler yaptıklarını ifade den Büyüközer, Türkiye’de sertifikalandırma çalışmasının kamu eliyle yürütülmesinin sıkıntı doğuracağına inandığını ve bu düzenlemenin ancak özel sektör eliyle yapılması halinde başarılı olunacağını kaydetti.

(Kaynak: Vakit)