Yusuf KÜLTÜR

16 Haziran 2021

HİKMET

Hikmet , “me-ne-a”  kökünden gelip,“mani olmak,engel olmak” demektir.

Araplar,başkasının tarlasına girerek zarar vermemesi için hayvana bağladıkları  ipe “hakeme” derlermiş. Bu kelime badiyeden çıkıp Medine’ye geldiğinde sosyolojik bir boyut kazarak  “zulme engel olma” anlamı kazanmıştır.

Hakim;  zulme engel olan kişi,

Mahkeme; zulme engel olunan yer anlamına gelmektedir.

Bu durumda hikmet ile zulüm zıt anlamlı kelimelerdir.

SUÂL: Kur’ân ve hikmet ayrı ayrı şeyler midir, yoksa aynı şeyler  midir?

CEVAB: Kur’ân ve hikmet ayrı ayrı şeyler değildir; bilakis aynı şeylerdir. Hikmette  tıpkı Kur’an gibi Allâh tarafından nâzil edilmiştir.

وَاَنْزَلَ اللّٰهُ عَلَيْكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ

“… Allâh, sana Kitab'ı ve hikmeti indirdi…”  (Nisa 113)

 SUÂL: Allâh’ın nazil ettiği  Kur’ân elimizdedir. Peki hikmet nerededir?

   CEVAB: Hikmet, Kur’ân’ın içindedir. Konunun daha iyi anlaşılması için, hikmet kelimesi ile aynı kökten türemiş olan  “hekim”  ve  “ hakim”  kelimelerini  irdeleyelim.

HEKİM: Hekimler tabiatta var olan bitkilerden toplayarak, belli bitkileri, belli oranlarda karıştırmak suretiyle ilaç üretirler. Ancak ilacın derde deva olabilmesi için;

  a) Hangi bitkilerden, hangi oranlarda  karışım yapılacağının bilinmesi gerekir.

  b) Hangi hastaya, hangi ilacın verileceğinin bilinmesi gerekir.

  c)Verilecek ilacın dozajının ayarlanması gerekir.

   Aksi taktirde derde deva olması için verilen ilaç,derdin taa kendisi olur.

   Kur’an-ı Kerim’deki her bir ayet, tabiattaki bitkiler gibidir. Nasıl ki, hekimler bitkilerden ilaç üretip, Allah’ın izni ile  hastalara şifaya vesile oluyorlarsa ,hikmet ehli olan bir Müslümanda çeşitli ayetleri bir araya getirip, insanlığın her türlü hastalığına şifa üretebilir.

   Unutmayalım ki, Hakim olan Kur’an mü’minler için bir şifa ve rahmettir.

وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْاٰنِ مَا هُوَ شِفَٓاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِن۪ينَۙ وَلَا يَز۪يدُ الظَّالِم۪ينَ اِلَّا خَسَارًا

“Biz Kur'ân'dan öyle bir şey  indirmekteyiz ki, müminler için şifa ve rahmettir. Zalimlerin de yıkımını artırır.”  (17/İsra 82)

HAKİM kelimeside, hikmet kökünden türetilmiştir. 

Hakim; “hikmetle hüküm veren” demektir. Hakimler, kendilerine bir dava geldiğinde , adalet ile  hükmetmek  adına  sanığı, tanığı,şahidleri dinlerler, delilleri incelerler. Tüm verileri bir araya getirip olayı kafalarında muhakeme edip, vicdanlarında değerlendirerek bir karar verirler.

Kararlarında isabet ettikleri oranda zulme engel olup, adaleti tesis ederler.

Sonuç olarak; 

Hikmet ile ilaç üreten bir hekim, nasıl ki hastalıklara şifa oluyorsa;

Adalet ile hükmeden bir hakim, nasıl zulme engel oluyorsa;

Kur’ân’ı hikmet ile okuyan bir mü’minde, tüm insanlığın bütün sorunlarına Kur’ân merkezli çözümler üretir