Türkiye ulus devletinde, eski ve yeni statükoların din algısı ve Müslümanlar

İşte Cumhuriyet döneminde Menderes, Özal  ve nihayet AKP-Gülen koalisyonu sürecinde, hep sistem içi değişimle bazı talepler karşılanarak sistemi yeniden üretme serüveni tekrarlanıp durdu. Toplumun dindarlık seviyesi ve talepleri yükseldikçe, sistem hep bu duruma uygun yeni bir statüko oluşturup buna uygun bir din algısını da yeni statükonun dini olarak kurgulayıp, her seferinde muhalif yeni kitleleri sisteme eklemleyerek kendini yeniden üretti ve böylece hayatiyetini sürdürdü.

Sistem içi değişimdeki statüko yenilenmelerinde, Menderes, Özal ve Erdoğan’ın öncülük yaptıkları her merhale sistem içi yeni bir statüko oluşturmuş, zulümat içinde kalan ve koyu tonlardan gri tonlara doğru değişimi ifade eden her yeni statüko, halkta yükselen itiraz ve sistem içi talepleri belli ölçüde karşılayarak, sisteme eklemlenmelerine yol açmış, o zamana kadar oluşan muhalif kimlikler de yandaş kimliğine dönüştürülmüştür.