Ümniyye/Emaniyye kavramı

Tüm düşünce ve inanç sistemleri gibi, Rabbimizin insanlığa yol göstericiliğini, insanlar için belirlediği yegâne hak hayat nizamını ifade eden İslam da mesajlarını, öğretilerini kavramlar üzerine bina etmiştir. Kavramlar bir düşünce ve hayat nizamının temel yapıtaşları olduğu içindir ki, bir düşünce ve hayat nizamını doğru anlamanın yolu, onun kavramlarını doğru bilmekten geçmektedir.

İslam’ın kavramlarını, 1- Rab, ilah, melik, din, ibâdet gibi ana/temel kavramlar, 2- Hidâyet, Takva, Islah, İhlas, İhsan, Taat, Adalet gibi İslam’ın inşa etmeyi amaçladığı hayat nizamının ana sütunlarını ifade eden kavramlar, 3- Salat, Zekât, Sıyâm, Hacc, Kurban gibi İslam’ın menâsıkla (belli bir vakti ve formu olan ibâdetlerle) ilgili kavramlar, 4- Dalâlet, Fesad, Tuğyan, Fısk, Fücur, Zulüm gibi İslam’ın ortadan kaldırmayı amaçladığı olumsuz halleri ifade eden kavramlar, 5- Mü’min, Müslim, Muttaki, Sâlih, Muhlis, Muhsin, Şehid, Sıddık gibi İslam’ın inşa etmek istediği kimlik ve şahsiyete dair nitelikler, 6- Tağut, Kâfir, Munafık, Fâsık, Zâlim, Fâcir gibi İslam’ın nehy ettiği, ıslah etmeyi gaye edindiği kimliklere dair kavramlar, 7- Es-Saat, Kıyâmet, Yevmul Hisab, Cennet, Cehennem, Siccîn, İlliyyûn gibi dünyanın sonu ve âhiret hayatına dair kavramlar şeklinde genel bir sınıflandırmaya tâbi tutmamız mümkündür.

Kur’an’ın, ittiba edilmesi gereken hakkı tanıtırken, yanı sıra bu ittibanın ön şartı olarak teberri edilmesi gereken bâtılı da tanıtma usül ve üslubu gereği, herhangi bir konuda mü’minlerin sahip olmaları gereken vasıfları zikrederken, sakınılması/kaçınılması gereken olumsuz vasıflara da değindiği görülmektedir ki, bu değiniler de neticede hep kavramlar üzerinden olmaktadır. İşte bu noktada Kur’an’ın ele aldığı konuları ve o konular üzerinden verdiği mesajları zıt kavramlar örgüsü üzerine inşa ettiğini görmekteyiz.

www.noktashop.org
Şükrü Hüseyinoğlu'nun makalesini okumak için tıklayın...