Kemalizm, camileri sadece ahır değil meyhane de yaptı

CHP'nin cami düşmanlığı Cumhuriyetin erken döneminde başlar. 15 Kasım 1935'te TBMM çıkardığı 2845 numaralı kanunda ödenek dışında tutulan cami ve mescitlerin kapatılacağı veya başka bir şekilde istifade edileceği belirtilir.

Çorum, Amasya, Tokat, Kütahya, Kırşehir, Adana, Eskişehir'deki birçok cami ya kapatılır ya da başka bir amaçla kullanılır. Örneğin Tokat'ta Kabe mescidi uzun bir süre tuz deposu olarak kullanılır. Kanunda yapılan bir değişiklikle başka amaçlarla kullanılan camilerin vatandaşlar tarafından satın alınmasına izin verildiği için 10 yıl sonra tuz deposu olarak kullanılan camii satın alınır ve tekrar ibadete açılır.

İsmet İnönü döneminde başka amaçlarla kullanılan ve yıkılan camii sayısı 900'ü buluyor. Bu camilerin önemli bir kısmı depo, samanlık, ahır, CHP ocağı ve meyhane olarak kullanıldı. Bazı camiler de işyeri ve hana dönüştürüldü.

Kırşehir Çarşı Camii yıkılmak istenmiş fakat Kırşehir halkının tepkisi üzerine yıkılmaktan kurtarılmış dört yıl ibadete kapalı tutulmuştur. Bir süre de şehrin belediye başkanı tarafından tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.

DEPREMİN YIKAMADIĞI CAMİYİ YIKMAK İSTEMİŞLER

Çorum'da Anadolu Selçuklu sultanı Aladddin Keykubat tarafından yaptırılan Alaaddin Camii yıkılmak istenmiş fakat vatandaşların karşı çıkması üzerine yıkılmaktan kurtularak kapalı tutulmuştur. 1509'da depremde Çorum Ulu camii yıkıldığı halde ondan daha eski Alaaddin Camii zarar görmemiş fakat CHP'li idareciler camiyi yıkmak istemişlerdi. Çorum'da kapatılan camilerden biri de Abdibey Camii'dir. Bu cami belirli bir süre kapalı tutulmuş daha sonra da tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.

Bursa heykel meydanındaki Sarı Camii cemaati olmadığı gerekçesiyle 1939'da jandarma nezaretinde kazmayla yıktırılmıştır. Şehrin en işlek caddesinde yer alan camiinin bugünkü yerinde alış veriş dükkânları bulunmaktadır.

Mihri Şah Sultan tarafından yaptırılan Anadolu Hisarı'ndaki Göksu mescidi 1941'de çıkan bir kanundan faydalanarak CHP ocağına dönüştürülmüş ve camiinin giriş kısmını CHP'nin simgesi altı ok konmuştu. Adana'daki Alidede Camii'de yaklaşık 7 yıl CHP'nin il başkanlığı binası olarak kalmıştır.

Adana'da Siyavuş Paşa Cammi yıkılmak istenmiş fakat başarılamayınca han olarak kullanılmasına karar verilmişti.

Gaziantep'te Mehmet Paşa camii, Konya da Alaattin camileri de belirli bir süre ahır olarak kullanılmışlardır.

Divriği'deki Cedit Mustafa Camii'de CHP döneminde hapishaneye dönüştürülmüş, minberin önüd e mahkumların tuvalet yeri olarak kullanılmıştır.

TAKSİM'DEKİ KATİP MUSTAFA ÇELEBİ CAMİİ DE MEYHANEYE DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ

Taksim'deki ağa Camii ile aynı yıllarda yaptırılan Katip Mustafa Camii kadro dışı bırakıldığı ve ödenek ayrılmadığı için 1931'den itibaren kapalı tutulmuş daha 1941'de şükrü Bıkmaz adında birine satılmış cami daha sonra yıkılmış yerine üç katlı bir bina yapılmış ve binanın giriş katı meyhane olarak kullanılmıştır.

Sirkeci'deki Merzifonlu Kara Mustafa Camii'de CHP döneminde kapatılan camilerden biridir. Viyanayı kuşatan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa adına oğlu Ali Bey tarafından yaptırılan camii Anadolu Saz Evi adıyla bilinen bir eğlence şirketine kiraya verilerek uzun süre sazevi-payvon olarak işlev görmüştür. Ancak 1985'te vakıfların devreye girmesi ile camii restore edilmiş ve ibadete tekrar açılmıştır.

(Kaynak: Dünya Bülteni)