ARAMA MOTORLARI

İnternetin sunduğu olanaklarla birlikte bilgiye ulaşım masal büyüsünde olsa da, İnternette aradığınız bilgiyi Hansel ve Gratel gibi, yola ekmek kırıntıları serperek bulamayacağınızı bilirsiniz. Üstelik ulaşmaya çalıştığınız bilginin önem derecesi sizi Kül Kedisi gibi zamanla  yarıştırıyor da olabilir.

 

İnternet, içeriği pek çok kişi tarafından oluşturulan dev bir ansiklopediye benzetilebilir. Aradığınız bilgiye her zaman tam bir kesinlikle ulaşamayabilir, karşınıza çıkan milyonlarca sonuçtan, samanlıkta iğne misali en doğrusu seçmek zorunda kalabilirsiniz. Bu ise, İnternetin varoluş amacı olan bilgiye en hızlı şekilde erişim felsefesine tezat olarak, inanılmaz bir zaman israfı anlamına gelmektedir.

 

Bu gibi durumlarda yardımınıza koşan, mükemmel bir araç var: Arama Motorları.

 

Arama Motoru Nedir?

 

Klasik arama motorları,  kategori veya anahtar kelime bazında arama yapılabilen ve uygun gördüğü sonuçları kullanıcıya listeleyen programlardır.  İnternetin baş döndürücü gelişimi insanlar tarafından oluşturulan dizinleri (Örneğin Dmoz.org) ve semantik arama motorlarını (Örneğin. Hakia.com) bünyesine eklemiştir.

 

Klasik arama motorları, örümcek programlarıyla web sayfalarını gezen ve belirli kıstaslarla belleğine alan yapılardır. Klasik arama motorlarına örnek olarak; Google, Altavista, Yahoo, ASK verilebilir.

 

İnternet kullanıcılarının pek çoğu, halâ aradığı bilgiye ulaşmakta, klasik arama motorlarını kullanmaktadır.

 

Arama Motorları Nasıl Kullanılır?

 

İnternette bir konu üzerinde araştırma yaptığımızda, arama motorlarının komut satırlarını ya da kategori listeleyicilerini kullanırız. Kategori listeleyicileri, kategorilendirilmiş bilgileri bize sunarak,  konu hakkında daha genel bir bilgi verirler. İçlerinden, sonuca en uygun olanı seçmek kullanıcının işidir. Bu da modern dünyanın hız tutkunu bireyi için, her zaman tercih edilen bir yöntem değildir. Öyle ise daha spesifik bildirimlerde bulunarak, arama motorunun bize, aradığımız bilgi konusunda en doyurucu içerikle karşılamasını isteriz.  Bu gibi durumlarda arama motorlarının komut satırlarını kullanırız.

 

Örneğin İnternette bir kitap arıyorsunuz. Bilgisayar kitabı. Arama motoru komut satırına girdiğiniz “bilgisayar“ kelimesi sizi milyonlarca sonuçla cevaplayacaktır. En kötüsü de, sizi karşılayan sonuçların çok çok önemli bir kısmının, sizin aradığınız bilgiyle hiçbir alakası olmamasıdır. Öyle ise daha özel bildirimlerde bulunarak, hem arama motorunun işini kolaylaştırabilir, hem de zamandan kazanabilirsiniz.

                                       

Arama Motorları'nda “+” yani “ve” parametresi

 

Bu defa arama motoru komut satırımıza +bilgisayar +kitabıyazalım..Çıkan sonuçlar hem sayısı hem de içeriği itibariyle arzumuzu karşılamayacaktır. Arama motorlarında “+”  işleci “ve” anlamına gelmektedir. Arama motoruna verdiğimiz bu komutta,+bilgisayar +kitabı, listelenen dökümanların içerisinde hem bilgisayar hem de kitabı kelimesinin geçtiği dökümanları listelemesini istiyoruz. Bu komut sonucunda da arama motoru dökümanın başında bilgisayar, sonunda yahut ortalarında bir yerinde de kitabı kelimesi geçen bütün dökümanları listeliyor. Kusur arama motorunun değil, biz daha spesifik isteklerde bulunmalıyız!

                                           

“” Parametresi

 

Arama motorları komut satırına tırnak işaretleri içerisinde girdiğiniz kelimeleri arama motoru bir cümle olarak algılar, ve belleklediği dökümanlar içerisinde, arama motoruna tırnak işaretleri içerisinde yazdığınız cümleyi barındıran dökümanları bulur ve listeler. Yani “bilgisayar kitabı” komutunu arama motoru komut satırına yazdığınızda, içerisinde bilgisayar kitabı cümlesi geçen bütün dökümanlar listelenecektir.

                                                                 

Daha özel belirlenimler için “-” (eksi) parametresi

 

Arama motorlarını kullanarak, İnternetin uçsuz bucaksız dünyasında sadece bir bilgisayar kitabı arıyoruz. Ama arama motorumuz bizi, yine binlerce sonuçla yanıtlıyor. Arama motorunun bu cömert davranışını nazikçe reddetmek bizim elimizde :) Bilgisayar kitabı arıyoruz, ama örneğin bizim ilgimizi çeken sadece örneğin Office programları ile ilgili yazılmış kitaplar. Öyle ise, arama motorumuza daha açık söyleyelim. Örneğin cömert arama motorumuzun bize listelediği sonuçlar arasında, programlama, grafik, ve sair kitaplar var. Bu gibi örnekleri istemediğimizi arama motorumuza peşinen bildirmemiz gerekiyor.

 

Arama motoru komut satırına şu ifadeyi yazdığımızda, cömert arama motorumuzun  da kalbini kırmadan, nazikçe işimizi halletmiş olacağız:

 

 

“bilgisayar kitabı” -programlama , -grafik, +Office

 

Yukarıdaki arama komutuyla, örneğin Google'da arama yaptığınızda, tüm web sayfaları arasından 1.160 sonuç size göz kırpıyor.. Yine mi çok fazla? Öyle ise, bir özel belirtimde daha bulunabilirsiniz. Bildiğiniz gibi, Microsoft firmasının Office yazılımının farklı sürümleri mevcut. Diyelim ki siz, yalnızca 2003 sürümü ile ilgili kitaplara göz atmak istiyorsunuz.

 

Öyle ise komut satırımıza tekrar dönüp, aşağıdaki komutu yazalım:

 

“bilgisayar kitabı” -programlama , -grafik, +Office, -2007

 

Sonuç sayısı 898'e düştü. İnternet aramalarında ilgili ilgisiz, pek çok kurnazlıkla arama motorlarını kandırmayı başaran Forum sitelerini de çıkan sonuçlardan elersek, kenedimizi başarılı saymamamız için hiçbir neden yok. Öyle ise tekrar komut satırına aşağıdaki komutu yazdığımızda:

 

“bilgisayar kitabı” -programlama , -grafik, +Office, -2007, -forum

 

Sonuç, 866'ya düşüyor. Siz özel belirteçler kullanarak, bu sayıyı minimuma indirebilirsiniz.

 

“*” Parametresi

 

Bir şekilde MS-DOS komut satırını kullanmış olanlar “*” parametresini hatırlayacaklardır. Aynı şekilde MS-DOS ortamında da listelemede kullanılan bu parametre, arama motorları komut satırında da, birden fazla karakteri ifade etmek için kullanılan bir joker karakterdir.

 

Arama motoru komut satırına “bilg*” yazdığınızda,  içerisinde “bilg” kelimesi ile başlayan kelimelerin yer aldığı, arama motoru belleğindeki tüm dökümanlar listelenecektir. Örneğin, bilgin, bilgisayar...