DÜNYA HAYATI VE MUTTAKÎLER

Kardeşlerim, bugün Hicrî Şaban ayının 20’si 1442/Cuma

İslâm akîdesinin temel meselelerinden biri de âhiret yurdundaki diriliş, hesap ve ceza ile mükâfaat meselesidir. İslâm’ın getirdiği inancın gereği budur. Bu ilahlık vahdaniyetinden hemen sonra gelen İslâmî akîdenin bir dayanağıdır. Bu dinin akîdesi ve düşüncesiyle, ahlâk ve davranışıyla, şeriat ve nizamıyla ancak kendisi ve kendisiyle kâim olduğu bir esastır. 

Kur’an-ı Kerim’de buyrulduğu gibi Allah’ın kemale erdirdiği, mü’minlere verdiği nimeti onunla tamamladığı ve kendilerine din olarak seçtiği bu din; hakikati açısından mükemmel bir hayat nizamı, kuruluşu açısından da uyumlu ve dört başı mamur bir yapıdır. Bu dinin itikâdî düşüncesi, bu dinin ahlâkî değerleri ve yönetimle ilgili kanunlarıyla tam bir uyum ve mükemmellik içindedir. Ve bunların hepsi de ilahlık ve âhiret hayatı hakikatlerinde ifadesini bularak bir tek esasa dayanmaktadır. 

İslâm’a göre hayat, ne bir ferdin, ne bir insan neslinin ve ne de bütün insanlığın sadece bu dünyadaki ömürlerini temsil eden şu kısacık, sınırlı ve görünen dönemden ibaret değildir. Çünkü İslâm’a göre hayat, âhiret yurdunu hesaptan çıkarıp ona inanmayan kimselerin yaşadığı, eğlendiği ve tattığı şu kısacık dönemle asla kıyaslanamayacak kadar daha uzun, geniş, derin ve çeşitlidir. Zaman bakımından uzun, ufukları daha geniş, daha derin âlemlere kök salmış ve hakikatte de çok çeşitlidir. 

Mü’min bu hayatın kalkınması, enerji ve güç kaynaklarının kullanılması için çalışan ve bunu ilahi hilafetin bir gereği sayarak yapan kimsedir. Çünkü o bu işiyle şerre, fesad ve zulme karşı savaşan kimsedir. Çünkü o bu işiyle Ahirete hazırlanmaktadır. Dünyanın âhiret tarlası olduğunu, âhirete giden yolun dünyadan geçtiğini ve dünyanın küçük, önemsiz ama âhirette kavuşulacak büyük nimetin basamağı olan ilâhî bir nimet olduğunu bilmektedir.  

Dünyanın değeri Allah’ın şaşmaz terazisine göre âhiretin değeri yanında sadece bir oyun ve eğlencedir:

“Dünya hayatı, oyun ve eğlenceden başka bir şey değildir. Âhiret yurdu ise muttakîler için daha hayırlıdır. Aklınızı kullanmaz mısınız?“ 

İşte dünya hayatının da âhiret yurdunun da Allah’ın şaşmaz terazisindeki değerleri budur. Bu küçük gezegende geçecek her an, âhiretin ebedî sonsuz ve geniş mülküyle kıyaslandığında kesinlikle başka türlü olamaz. Yine bu dünyada yapılan kulluk faaliyetinin değeri bile büyük âhiret âleminin erişilmez ciddiyetiyle kıyaslandığında oyun ve eğlenceden başka bir şey olamaz. Bu tartışma götürmez mutlak bir değerlendirmedir. Ama İslâm düşüncesine göre bu değerlendirme; dünya hayatını ihmal etmeye veya onu bir kenara itmeye yahut ondan kopuk bir hayat yaşamaya kesinlikle neden olmaz. Sonra özellikle kimi tasavvuf ve zühd hareketlerinde söz konusu olan bu türden ihmal, kopukluk veya uzlet anlayışı, kesinlikle İslâmî düşünceden kaynaklanıyor değildir. Çünkü bu durum İslâm âlemine, kilise mistisizminden, fars felsefesinden ve kimi malum grek damgalı işrâkî felsefelerden geçmiştir. 

İslâm düşüncesini, en mükemmel biçimiyle yaşayan en büyük örnek sahabe nesli, ne uzletçi ne de hayattan kopuk kimselerdi. 

Bu sahabe nesli ki, hem nefislerindeki şeytanı hem de (o gün için) etraflarında bulunan egemen yeryüzü düzenlerini yenmiştir ve kula kul olmaya dayalı imparatorlukları yıkmıştır. 

Sahabe nesli ki, hayatın içinde bunca faaliyetlerde bulunup bunca büyük eserler gerçekleştirmek suretiyle âhirete yönelik işler yapmış ve böylece Allah’ın terazisinde ağırlığa uygun olarak dünya hayatının gerçek değerini kavramıştır. Bu hayatı pek çok canlı yönleriyle büyük bir dinamizm ve coşkun bir enerjiyle yaşamışlardır.

Onlar, işte dünya hayatı ve âhiret yurduna ilişkin bu Rabbânî değerlendirmelerinden dolayı, dünyaya asla köle olmadılar. Dünya onlara değil, onlar dünyaya bindi. Onlar dünyayı hizmetkâr yaptılar. Ama Allah için ve Allah’ın hâkimiyeti için râm kıldılar dünyayı.

Hilafetin gereğine uygun olarak ilâhî halifeliği yerine getirdiler. Dünyayı onarıp ıslah ettiler. Ama bu hilâfetleriyle onlar sadece Allah’ın rızasını arıyorlardı, âhiret yurdunu umuyorlardı. Bundan dolayı da dünya halkını dünyadayken geride bıraktılar. Sonra âhirette de aynı şekilde onları geri bırakmış oldular. 

İslâm nizamındaki her tür ayrıntıya Âhiret hayatına iman açısından bakılabilir. Ahiret hayatının düşünceye bahşettiği güzellik, yücelik ve enginlik açısından, ahlâka verdiği üstünlük, arılık ve hoşgörü bakımından hak ve takva konusundaki sıkı tavsiyelerden ve insânî faaliyetlere bahşettiği samimiyet, güven ve düzenlilik zaviyesinden bakılabilir. İşte bütün bunlardan dolayı âhirete kesin bir şekilde inanılmadan İslâmî bir hayatın istikamet bulmasına imkân yoktur. Ve işte Kur’ân-ı Kerim’de âhiret gerçeğine ilişkin olarak sık sık uyarı yapılmasının nedeni de budur.