Filistinliler, 65. yıl dönümünde büyük felaketi "Nekbe" anıyor. Filistinliler 1948 yılını "Nekbe" olarak isimlendirmektedir. Türkçeye İngilizce'den "Nakba" olarak geçmiştir İngilizce'de de Arapça'da olduğu gibi "Nekbe" olarak okunur.

Filistinliler için 1948 yılı tehcir, işkence, yıkım, enkaz ve İsrail devletinin kuruluş yılı olduğu için bir büyük felakettir, "Nekbe"dir.

Filistin resmi rakamlarına göre, İsrail tarafından işgal edilen Filistin topraklarında 1948 yılında 1 milyon 400 bin Filistinli yaşamaktaydı. Bu nüfusun 800 bini köylerinden çıkarılarak, Batı Şeria veya Lübnan, Ürdün ve Suriye gibi komşu ülkelere sürüldü.

An itibariyle tarihi Filistin topraklarında 11.8 milyon kişi yaşıyor. Yahudi nüfusun oranı yüzde 51 olmasına rağmen, söz konusu toprakların yüzde 85'inde yaşıyor. Geriye kalan yüzde 15'lik bölümde ise nüfusun yüzde 49'u, yani Filistin halkı hayatını devam ettirmeye çalışıyor.

El Cezire gibi kaynaklara göre, 1948'de Siyonist çeteler 70 farklı katliam gerçekleştirdi. Bu katliamlarda 15 bin Filistinli hayatını kaybetti.

1948 öncesinde Filistinliler, 1300 köy ve şehirde yaşamaktaydı. Yahudiler bu iskan alanlarının 774'ünü ele geçirdi ve 531 köyü tamamen yerle bir etti.

1948 yılında 1.4 milyon olan Filistinlilerin bu günkü toplam nüfusu 11.6 milyondur. Bu nüfusun 5.6 milyonu Batı Şeria ve Gazze'de geri kalanı ise hala sürgünde yaşamaktadır. Lübnan'daki kamplarda yaşayan Filistinliler'e eğitim ve mülk edinme gibi hiç bir hak tanınmamaktadır.

Filistin Kurtuluş Örgütü, komşu ülkelerde yaşayan Filistinlilere vatandaşlık verilmesine karşı tavır sergilediğinden, 65 yıldır Filistin halkı üçüncü sınıf bir kenar mahalle sakini olarak kabul edilmektedir. Sadece Ürdün FKÖ'nun baskılarına ragmen Filistinlilere vatandaşlık vermiştir.

Ürdün'de yaşayan Filistinliler, Lüban ve Suriye'deki Filistinlilere oranla daha fazla iş, eğitim, mülk edinme, özgüven, vatan ve devlet gibi insani duygulara sahiptir. Diğer ülkelerdeki Filistinli nesiller, hala Nekbe'yi veya faciayı yaşamaktadır.

2013 verilerine göre halen, 5.3 milyon Filistinli sığınmacı durumundadır. Sığınmacıların yüzde 59'u Ürdün, Suriye ve Lübnan'da, yüzde 17'si Batı Şeria'da, yüzde 24'ü ise Gazze'de yaşamaktadır. Gazze aslında bir mülteci kampıdır.

Lübnan'da 12, Suriye'de 9, Ürdün'de ise 10 ayrı sığınmacı kampı bulunmaktadır. Buralara hala Arapça'da çadır kent anlamına gelen, "muhayyemat" denilmektedir.

Vatanlarını bütün uygulamalara ragmen terk etmeyen Filistinlilere "48" Filistinlileri deniliyor. İsrail topraklarında İsrail vatandaşı olarak yaşayan "48" Filistinlilerinin nüfusu 2012 verilerine göre 1.4 milyon.

1918 yılında Filistin'de yaşayan Yahudiler, nüfusun yüzde 8'ini oluşturuyordu. Toprakların ise sadece yüzde 1.56'sı Yahudilere aitti. "Nekbe" internet sitesi verilerine göre 1800 yılında Filistin'de 5 bin civarında Yahudi vardı. 1918'e gelindiğinde sayı 55 bine, 1948 yılında ise 650 bine yükseldi.

Yahudi nüfusun artmasında 2. Dünya savaşı ve Hitler'in uygulamalarının yanı sıra, Yahudileri "İsrail'e yükseltmek" için yapılan propagandalar etkili oldu. Yahudiler İsrail'e göçü "yıkarı çıkma-yükselme", İsrail'den ayrılışı ise "aşağı inme- alçalma" olarak isimlendirilmektedir. İsrail'e gelip vatandaşlık alıp geri dönenlere "aşağı inen" denilmektedir.

1948 ve 1967 savaşlarında Yahudiler, bütün İsrail'i, Suriye Golan tepelerini, Mısır Sina yarımadasını, 1982 yılında ise Lübnan'ın güneyini işgal etti.

1973 yılında kadar İsrail ve müttefiklerinin Arap ülkelerine karşı üstünlüğü söz konusudur. 6 Ekim 1973 Savaşı'nın ardından Enver Sedat yönetimindeki Mısır'ın İsrail askerlerini Sina Yarımadası'ndan çıkarmasının ardından dengeler değişti.

Yeni dönemde, direniş güçlerinin İsrail'e karşı bariz bir üstünlük sağladığı görülmektedir. Bunun delili ise Hizbullah'ın İsrail'i Lübnan'dan, İslami Direniş Hareketi Hamas'ın ise, Gazze'den çıkarmayı başarmış olmasıdır.

(Abdullah Aydoğan Kalabalık - Dünya Bülteni / Kahire)