Travma-Sonrası Stres Bozukluğu (PTSD), vesvese ve depresyon ilaçlarının kullanımı, intihar... Tüm bu konular, Amerikan muharip askerlerinde salgın ve Amerikan medyasında geniş yankı buluyor.

Hafta sonunda Pakistan’a giden CODEPINK delegasyonu, ABD İHA’larının (insansız-hava-araçlarının) kurbanlarıyla doğrudan görüştü. Bu insanların, hayatlarını “İHA’lardan Önce” ve “İHA’lardan Sonra” diye tanımladıklarını dikkatle dinledik, tıpkı Amerikalıların hayatlarını “9/11’den beri” diye nitelemeleri gibi...

Yirmi dört saat boyunca sayıları 6’ya ulaşan İHA’ların her gün tepenizde dolaştığını, bitmez tükenmez bir sesle kesintisiz şekilde vızıldayarak döndüğünü bir hayal edin. İHA’ların sesi köklü bir psikolojik korku, bir tür duygusal işkence yaratıyor. Bu insanların hayatları tamamen değişmiş, kültürleri ve yaşantıları yok edilmiş.

Burası 60-70 kişiden oluşan ve ailelerin birlikte yaşadığı müşterek bir toplum. Kadınların beraber yemek yapıyor, aileler birlikte yiyip birlikte uyuyor. Düğünler ve törenler, dostlar ve ailelerin bir araya geldikleri büyük toplantılar. En azından bir zamanlar böyleymiş. Şimdilerde “İHA’lardan Sonra” her şey değişti. 5-10 yaşları arasındaki çocuklar artık asla okula gitmiyor. Erkekler, 2-3 kişiden fazla bir arada durmuyor. Müzik, dans ve ritmin yer aldığı bir zamanların neşeli olayları düğünler, artık yakın aile üyelerinin bulunduğu küçük törenlere dönüşmüş. En üzücüsü de cenaze törenleri. İHA’ların hedefi olduğu için artık bunlar da küçük gruplarla düzenleniyor.

Kültürel normlar nedeniyle, kadınların ölümleri bildirilmiyor. Kadınların adlarını telaffuz etmek ya da resimlerini çekmek hakaret addediliyor. Buna rağmen cesur bir gazeteci Nur Behram, hayatının birçok kez riske atarak başta çocuklar olmak üzere kadın ölümlerini belgelemeye çalışıyor. İHA saldırılarında 670 kadının öldüğünü söylüyor. 100 tane çocuğun ölümünü de belgelemiş. Saldırılarının ardından bedenlerini insan olarak ayırt etmek ise imkansız. Bize bir adamın, eşinin ölümünü belgelemek için ağaçlarda bulduğu parçalanmış bir kadın elbisesini tutarken çektiği bir fotoğrafı gösteriyor.

Veziristanlılar, eğitim olmadan psikolojik ve duygusal yaraları olan bir nesil yetiştiriyor. Xanax kullanımı şaşırtıcı derecede yüksek. Ayrıca dini ve sosyal bir tabu olan intiharın yaygınlığı da şok edici. Amerikan İHA programının duygusal terörü nedeniyle 17 Veziristanlı kendisini öldürmüş. Bu, bu kültürde duyulmamış bir şey. Aileler evlerinden ayrılıp yaygın “saldırı bölgeleri”nden kaçmak için şehirlere göçüyor. Pakistan Ordusu müdahale ederek, Afganistan’da bulunan akrabalarını ziyaret etmelerine izin vermiyor. Kaldı ki tüm bölge Peştun yani kültürel ve tarihi miraslarının bir parçası.

ABD hükümeti, daha önce var olmayan bir yerde yeni düşmanlar yarattı. Müteakip sefer, Veziristan’da baskın sosyal bir güç olan intikamı dinledik. Bu bölgenin çocukları onlara, çocuklarına ve torunlarına ne yaptığımızı hatırlayacak. Ayrıca bize birçok kez bu çıkmaz-sarmalı önlemenin tek yolunun İHA kullanımını durdurmak olduğu da anlatıldı. Bu insanlar, maddi tazminat da kabul etmezler. Zaten teklif edildiği de yok. Samimi bulmadıkları bir özür de istemiyorlar. Sadece İHA’ların kullanımını durdurulmasını istiyorlar ki böylece “İHA’lardan Öncesi” hayatlarını dönebilsinler.

Leah Bolger, 20 senelik ordu görevinden sonra emekli olan Amerikan subayı. Barış Gazileri adlı vakfın 2012’de başına gelen ilk kadın oldu.

Alternet’te yayınlanan bu makale Oğuz Eser tarafından Timeturk.Com için tercüme edilmiştir.