Mali'den haberler

Hayrettin Karaman / Yeni Şafak

Bugünkü haberlerden Fransızların müdahalesinin isyanı bitirmek için yeterli olmadığını, iki tarafın kayıplar verdiğini öğrendik. Haberler öyle veriliyor ki, sanki isyancılar haksız, zalim, yanlış yolda, bunlara karşı mevcut askeri rejim ve Fransız müdahalesi haklı. Hani uzun yıllar Amerikan filmlerinde senaryolar öyle yazılmıştı ki, seyredenler hep Kızılderilileri haksız bulur, zalim ve gasıp beyazları tutarlardı; bu sihirbazlık tekrarlanıyor.

Ben de toparladığım bazı farklı haberleri aktaracağım:

Mali'de geçen yıl Ocak ayında ülkenin kuzeyinde başlayan isyan, Mart ayındaki askeri darbenin neden olduğu otorite boşluğuyla büyümüş, ülkenin yarıdan fazlası isyancıların kontrolüne girmişti.

Ülkenin kuzeyini denetimi altında bulunduran grupların başkent Bamako'ya ilerlemesi üzerine Fransa, Mali hükümetinin talebiyle 12 Ocak'ta müdahaleyi başlatmıştı.

Mali'nin kuzeyinde hâkimiyet kuran en büyük 3 silahlı grup Ensaruddin, Tevhid ve Cihad Hareketi, Mağrib El Kaidesi, ülkede dini inançlara dayalı bir yönetim kurulmasını istiyor.

Afrika ülkeleri için demokrasi modeli olarak gösterilen Mali'de devlet başkanının terör ile baş edemediğini savunan askerler yönetime el koydu. Orta rütbeli subayların gerçekleştirdiği darbede 'demokrasinin askeri' olarak anılan Devlet Başkanı Amadou Toumani Toure başkanlık sarayından kaçmak zorunda kaldı. Eski bir asker olan Toure, 1992 yılında bir cuntayı devirmiş ve yönetimi sivillere devretmişti. Toure 2002'de devlet başkanı seçilmiş, ülkenin daha önce görmediği reformlara imza atarak Mali'yi Afrika'nın en istikrarlı demokrasisi haline getirmişti. İki kere üst üste başkan seçilen Toure, bir ay sonra yapılacak seçimler ile görevini bırakacaktı.

Ensaruddin Sözcüsü Sanda Veled, yaptığı açıklamada, ''Savaş bizi, Batı Afrika'daki Tevhid ve Cihad örgütünün yanı sıra diğer İslami hareketlerle de yakınlaştıracak. Düşmanımız bir. Mali'nin kuzeyi işgalcilere mezar olacak. Biz ölüme hazırız, Fransızlar ise sadece yaşamayı ve masum insanları öldürmeyi bilirler'' dedi.

Veled, yerel basın kuruluşlarından birinde yayınlanan açıklamasında, ''Askeri açıdan güçlüyüz, ama bizi güçlü kılan sadece silahlarımız değil imanımızla savaşıyor oluşumuz'' ifadesini kullandı.

Ensaruddin hareketinin yanında savaşmaya hazır olduklarını belirten El-Kaide ile bağlantılı olduğu belirtilen ''Sahra Emirliği'' adlı hareketin Sözcüsü Abdullah eş-Şankıti de saldırıya devam etmeleri durumunda Mali'yi Fransızlar için cehenneme çevirme tehdidinde bulundu. Fransa ordusunun müdahalesi eşliğinde direnişçilere karşı ilerlemeye geçen Mali ordusunun ele geçirdiği yerlerde yargısız infazlar yaptığı bildirildi. Uluslararası İnsan İzleme Örgütü, Severe kasabasında en az 11 kişinin infaz edildiğini açıkladı. Kasabanın hastanesi yakınındaki bir askeri kampta gerçekleşen infazlara yerel halkın da tanıklık ettiği belirtildi. Aynı bölgede 20 kadar kişinin de öldürüldüğü ve cesetlerin kuyulara atıldığına yönelik raporların da var olduğu açıklandı.

Uluslararası İnsan İzleme Örgütü ayrıca, kasabada tecavüz olaylarının yaşandığına dair görgü tanıkları olduğunu bildirdi. Mali İnsan Hakları Derneği Başkanı Mariko da derneğin ordunun kontrolü ele geçirdiği yerlerde bazı kişilerin yasadışı infaz edildiğini belgelediğini, olayın aydınlatılması için araştırma yapacağını ve yakında olayın sorumluları hakkında rapor yayımlayacağını açıkladı.

Perşembe günü yazımda Ensaruddin komutanı ile yapılmış bir röportajı aktaracağım.