Suriye’de 100 bin insan kayıp

Osman Atalay / Yeni Akit

Suriye’de 19 aydır devam eden çatışmalar artık soykırım sürecine doğru ilerliyor. Şehirler havadan uçaklarla, karadan tanklarla bombalanıyor. Harap edilen şehirler, ticaret, tarım ve hayvancılığı olumsuz bir şekilde etkiledi. Hastaneler tıbbi cihaz ve ilaç yokluğundan dolayı hizmet veremiyor, fırınlar mazot yokluğundan ekmek çıkaramıyor, altyapı birçok şehirde çökmüş durumda. Suriye’de bugün yaşananlar bize Bosna’da yaşanan çaresizlik yıllarını hatırlatıyor.

Suriye halkı canını kurtarmak için yaşadığı şehirlerden güvenlikli bölgelere göç etmeye çalışıyor. Ülke içinde 2,5 milyon insan yaşadığı şehri terk etmiş durumda, 400 bin insanın hapishanelerde tutuklu olduğu ve bunların işkence ve taciz tehdidi altında yaşadıkları en önemlisi 100 bin insandan haber alınamadığı ve bunların hayatta olduğuna dair hiçbir bilgiye sahip olunamamasıdır.

Suriye’de 100 bin insanın nerede ve hangi koşullarda tutulduğu araştırılmalıdır. 1995 yılında Bosna’nın, Sebrenitsa şehrinde 8 bin Boşnak BM yetkilileri ve dünyanın gözleri önünde kaçırılarak infaz edildi toplu mezarlara gömülerek kaybedildi.

Bugün Suriye’de yeni Srebrenitsaların yaşanma tehlikesi var, BM insan hakları komitesi, UCM, Arap birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı ve sivil toplum örgütleri Suriye’de haber alınmayan 100 bin insanın akıbetini soruşturmak için bir şeyler yapmalı yarın çok geç olabilir. Uluslararası arabulucular Beşşar’a kabul edebileceği bir formül arayışı ile tam 18 ayı geride bırakırken, Suriye’de haber alınamayan 100 bin insan için ciddi manada hiçbir çalışma yapmadığını görüyoruz.

UCM-BM-İslam işbirliği teşkilatı Suriye hakkında 100 bin kayıp, 400 bin gözaltı, 0-17 yaş arası öldürülmüş 2000 çocuk ve tecavüze uğramış binlerce kadın için soruşturma komisyonu kurması gerekir.

Bugün Suriye’de yaşananlar hakkında dünya kamuoyu bombalanan şehirler, öldürülen insanlar ve göç etmek zorunda kalan 500 bin sığınmacının fotoğrafları ile meşgul olurken, Suriye’de hapishanelerde tutuklu bulunan 400 bin kişi ve kendilerinden haber alınamayan 100 bin insanın nasıl bir muameleye tabii tutulduğunu merak etmiyoruz.

Suriye’de yeni Srebrenitsaların yaşanmadığının garantisini kim verebilir.. 1982 yılında 25 bin insanını katledip Srebrenitsa’ya örnek olmuş Baas rejimi, bu konuda sabıkalı olmakla beraber asla uluslararası ceza kurumlarından herhangi bir yaptırıma tabi tutulmadı.

Suriye’de kayıp olan kendilerinden haber alınamayan 100 bin insan için bir şeyler yapmak gerekiyor, bu insanların en azından hayatta olup olmadığı ve nerde hangi şartlarda tutulduğu öğrenilmelidir. Suriye’de yaşananlar soykırım kavramı çerçevesinde ele alınmalı ve buna göre hukuki bir süreç başlatılmalıdır. UCM’nin Sudan - Darfur konusunda kopardığı yaygarayı maalesef Suriye’de göremiyoruz. Suriye Milli Meclisi, insan hakları komisyonu oluşturarak kayıp ve tutuklu insanlar için kamuoyu çalışması yaparak konuyu insan hakları örgütlerinin gündemine taşımalıdır..