ANNE-BABANIN ÇOCUĞA YAKLAŞIMI
Süleyman GÜLEK
11-11-2017 02:14
Anne-babanın çocuğa yaklaşımını şu şekilde sıralayabiliriz:
1. Baskıcı-Otoriter Yaklaşım
Baskıcı ebeveynler, çocuklarının davranışlarını, hiç esnemeyen, kendilerine mutlak itaati isteyen, devamlı denetleme ve yargılama eğiliminde olan yapıdadırlar. Oldukça yüksek hedefler seçerler ve bu ebeveynlerin çocukları kendilerini sürekli yetersiz hissederler. Baskıcı ve itaat odaklı bu tür ebeveyn tutumunda, anne-babanın kısıtlayıcı ve cezalandırıcı bir yol izlediği, çocuklarını kendi kurallarına uymaları ve saygılı olmaları konusunda uyardıkları görülür. Bu tutum, yetersiz sosyal gelişimin nedenidir. Böyle bir ortamda, tartışmaya yer yoktur.
Anne-baba yaşanan durumu, “Bunu sadece benim söylediğim şekilde yapacaksın, o kadar. Ben anneyim/babayım, sen ise çocuksun”, cümlesiyle sınırlar ve isteklerinin yapılması için çocuğu zorlar. Baskı uygulanarak istenen davranışı yapmak üzere zorlanan çocukta oluşan korku, ona, doğru davranış kalıbını öğrenmesinde yardımcı olmayacak, sadece geçici olarak davranışını değiştirmeye yol açacaktır. Aşırı otoriter tutumda ana-baba, disiplin aracı olarak cezayı kullanır ve çocuğa karşı öfkesini kolaylıkla ifade eder. Böylece çocukta, kendine güvensizlik, düşük benlik saygısı ve çekingenliğe neden olur.
2- İlgisiz ve Kayıtsız Yaklaşım
İlgisiz ve kayıtsız tutum, ana-babanın çocuğunu yalnız bırakma, görmezlikten gelme şeklinde dışlaması anlamına gelir. Duygusal istismara yol açan böyle bir ortamda ana-baba-çocuk üçgeninin arasında iletişim kopukluluğu gözlenir. Ana-babanın ilgisizliğiyle çocuğun öğretmenine, arkadaşlarına ve yakın çevresindeki eşyalara verdiği zarar ve suçluluk davranışı arasında yakın bir ilişki bulunmuştur. Bu konuda yapılan araştırma bulgularına göre ilgisiz ve kayıtsız ana-baba tutumu çocuğun saldırganlık eğilimini güçlendirmektedir. Çocuğu sık sık yalnız bırakma, ilgilenmeme, yok sayma, önem vermeme ve görmezlikten gelme alışkanlıkları olan bir aile ortamında yetişen çocukları sıkıntılı bir yaşam beklemektedir. Görüldüğü gibi ilgisiz ve duyarsız aile modeli çocuğa zarar vermekte ve kişilik gelişimini olumsuz etkilemektedir.
3- Aşırı Koruyucu Yaklaşım
Aşırı himayeci bir tutumla yetiştirilen çocuklara, aile içinde devamlı himayeye muhtaçlarmış gibi davranılır. Böyle bir ailede anne-baba müdahalecidir. Çocuk, ergenlik çağını geçse de ona kendi kararlarını vermesi için yeterli zemin hazırlanmaz. Bu ailede bazen çocuğun (ergenin) arzularına rağmen onun adına kimi kararlar alınır ve anne-babanın buna hakkı olduğu savunulur. Bu tür bir davranış içinde olan aileye göre anne ve baba, çocuğu için her türlü fedakârlığı yapmalı ve çocuk da aileye bu konuda şükran duymalıdır. Böyle bir tutumla yetiştirilen çocukların yeterince girişimci olamadıkları, bağımsız davranamadıkları, ileri yaşlarda bile bir himaye edici aradıkları gözlenir.
4- Aşırı Hoşgörülü Yaklaşım
Aşırı hoşgörülü ailelerde kurallar yoktur, çocuğun egemenliği sözkonusudur. Ceza yoktur, çocuk anne-babayı kontrol altına almıştır, karar çocuğundur. Aşırı hoşgörülü ailelerde ise kişilik gelişimi şöyledir: Bencil, her istediğinin yapılmasını isteyen, uyumsuz, sorumsuz, kuralları kabul etmeyen, kullanmayı düşünen, daha popüler olanları kıskanan bireyler yetişir. Çocuklarına boyun eğen anne ve babalar, evde onların egemenliğini kabullenen kişilerdir. Bu tür ailelerde, çocuklar, anne ve babalarına hükmederler ve onlara çok az saygı gösterirler. Bu çocuklar, yalnız anne ve babalarıyla yetinmeyip zamanla ev dışındaki kimselere de egemen olmanın yollarını arayan fertler haline dönüşürler. Bu tür çocuklar, kendisini çok beğenir ve çok şımarıktır.
5- Olumlu Yaklaşım
Anne-babanın çocuklarına karşı hoşgörü sahibi olmaları, çocukların bazı kısıtlamalar dışında, arzularını diledikleri biçimde gerçekleştirmelerine izin vermeleri anlamına gelir. Böyle durumlarda çocuk, evine yönelik bir birey olur. Eğer anne-babasının hoşgörüsü normal bir düzeydeyse, çocuğun kendine güvenen, üreten, toplumsal bir birey olmasına yardım eder. Aile içinde güven ve şeffaflık vardır. Problemlerle nasıl baş edebileceğini birlikte araştıran, huzurlu bir aile ortamı bulunur. Böyle bir ailede, evde ve toplumdaki kuralların sınırları bellidir. Çocuk neyi nerede yapacağını veya yapmayacağını bilir. Kendilerine güvenirler. Azimli ve ümitlidirler. Sorumluluk sahibidirler. Müteşebbis ve bağımsızdırlar. Kurallara ve otoriteye saygı duyarlar. İşte bu çocuklar, sosyal açıdan dengeli ve mutlu bireylerdir.
- 23-12-2023 MALLAR VE CANLAR İLE İMTİHAN
- 30-11-2023 CİHADIN ÖNEMİ
- 25-09-2023 ÇOCUKLARI İYİ DAVRANIŞLARA YÖNLENDİRMEK
- 12-08-2023 TESETTÜRLÜ OLMAK
- 13-07-2023 İBADET BILINCI
- 04-06-2023 AİLE VE AHLÂK
- 08-11-2022 AİLEDE HUZUR VE MUTLULUK
- 23-09-2022 GÜZEL AHLÂK SAHİBİ BİR MÜSLÜMAN NASIL OLMALIDIR?
- 25-07-2022 HZ. PEYGAMBER (S.A.S.)’İN AİLE YAŞANTISI
- 06-05-2022 SAVAŞ AHLÂKI
- 03-01-2022 AHLÂKİ YOZLAŞMA
- 10-10-2020 SİYERİN ÖNEMİ VE GÜNÜMÜZ MÜSLÜMANLARINA NASİHATLAR
- 22-09-2020 GÜZEL AHLÂKLI OLMAYA ÖZEN GÖSTERELİM!
- 28-06-2020 VEFALI OLMAK
- 24-05-2020 BAYRAM SEVİNCİNİ YAŞAMAK
- 23-04-2020 RAMAZAN, KUR’AN VE ORUÇ BİLİNCİ
- 21-03-2020 TEDBİR ALMAK VE ALLAH’A GÜVENMEK
- 13-03-2020 SAĞLIĞI KORUMANIN ÖNEMİ
- 07-03-2020 NEZAKETLİ, SAYGILI OLMAK
- 27-02-2020 KANAATKÂR OLMAK
- 18-02-2020 HAYATI SADE YAŞAMAK
- 06-02-2020 TAKVÂ SAHİBİ OLMA YÜKÜMLÜLÜLÜ
- 29-12-2019 ÇOCUK VE NAMAZ
- 29-09-2019 MERHAMET ETMEYENE MERHAMET EDİLMEZ
- 25-08-2019 AHLAKIMIZI GÜZELLEŞTİRELİM
- 05-08-2019 ÇOCUKLARIMIZA İBADET BİLİNCİ KAZANDIRMAK
- 06-07-2019 ADALETTEN AYRILMAMAK
- 07-06-2019 BAYRAMLARI FIRSAT BİLMELİ
- 20-02-2019 DÜNYA HAYATINI ANLAMAK
- 26-01-2019 GENÇLERE TAVSİYELER
- 24-12-2018 ÇOCUKLAR ZARARLI ALIŞKANLIKLARDAN NASIL KORUNMALI?
- 19-11-2018 HZ. PEYGAMBER’İN HOŞGÖRÜSÜ VE AFFEDİCİLİĞİ
- 31-10-2018 YAŞLILAR, GÖZÜ YAŞLI OLMASIN
- 13-10-2018 MUTLU BİR YUVA NASIL KURULUR, NASIL KORUNUR?
- 31-08-2018 NESLİN KORUNMASI
- 05-07-2018 GENÇ NESLİN MANEVİ SORUNLARI
- 17-06-2018 BAYRAM SEVİNCİ
- 13-06-2018 EVLİLİKTE AİLE İÇİ SAĞLIKLI İLETİŞİM
- 06-06-2018 ORUÇ, AHLÂKIMIZI GÜZELLEŞTİRİR
- 12-05-2018 TELEVIZYON, BILGISAYAR VE İNTERNET KISKACINDA ÇOCUK
- 24-03-2018 AİLE İLE İLGİLİ SORULAR VE CEVAPLARI
- 15-03-2018 İSLÂM’IN KADINA VERDİĞİ DEĞER
- 04-03-2018 BAŞARILI OLMAK
- 16-02-2018 EŞ VE BABA OLARAK ERKEK
- 23-01-2018 İNSAN HAYATININ DÖRT ÖNEMLİ DÖNEMİ: ÇOCUKLUK-GENÇLİK-YETİŞKİNLİK-YAŞLILIK
- 13-01-2018 ÇOCUK VE DİSİPLİN
- 14-12-2017 ÜÇ MESCİD VE ÖZELLİKLERİ
- 17-11-2017 ÇOCUKTA SORUMLULUK DUYGUSUNUN GELİŞTİRİLMESİ
- 11-11-2017 ANNE-BABANIN ÇOCUĞA YAKLAŞIMI
- 23-10-2017 ÇOCUKLA SAĞLIKLI İLETİŞİM
- 29-08-2017 İBRAHİM (A.S)’DAN İBRETLER VE ÖĞÜTLER
- 30-07-2017 GENÇLİK SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
- 20-07-2017 İSLÂM’DA GENÇLİK VE GENÇLİĞE VERİLEN ÖNEM
- 12-07-2017 EĞİTİMİN ÖNEMİ
- 25-06-2017 BAYRAM SEVİNCİ
- 13-06-2017 KUR'ÂN VE SÜNNETİN HAYATIMIZDAKİ YERİ VE ÖNEMİ
- 23-05-2017 ADÂLETLİ OLMAK VE ZULÜMDEN KAÇINMAK
- 12-05-2017 ANNE-BABAYA İYİ DAVRANMAK
- 01-05-2017 ASR-I SAADET
- 20-04-2017 EN GÜZEL ÖRNEK: HZ. PEYGAMBER (S.A.V.)
- 15-04-2017 TEVHİD VAHDETİ GEREKTİRİR!
- 28-03-2017 DAVET BİLİNCİ
- 20-03-2017 AİLEDE, ÇOCUĞUN YAŞINA GÖRE DİN EĞİTİMİ VERİLMESİ
- 10-03-2017 AİLENİN TEMEL KURALLARI
- 27-02-2017 İSLÂM'A GÖRE ÇOCUK YETİŞTİRMEK
- 04-02-2017 AİLEDE ÇOCUK EĞİTİMİ
- 22-01-2017 AİLEDE AHLÂK EĞİTİMİ
Makaleler
Hava Durumu